"Testautomatisering maakt de Shift Left en Shift Right om fast feedback te verzamelen mogelijk."
Shift left: de tester beweegt richting ontwikkelaar
Kijk als tester al mee naar de opgestelde specificaties en raak niet pas betrokken vlak voordat er in productie gegaan wordt. Dat is één richting die we volgens mij op moeten om fast feedback voor de klant te kunnen realiseren. Feedback voordat je start – oftewel een shift left – en dus al vanaf het begin van een software ontwikkeltraject tests uitvoeren en feedback verzamelen. Helaas werkt het nog niet altijd zo: wanneer je als tester bijvoorbeeld een maand later aanhaakt terwijl de ontwikkelaar alvast aan het werk is gezet, loop je een maand achter op zijn werk. Fast feedback vanaf de start is dan dus al onmogelijk. Met als gevolg dat de ontwikkelaar door iedere bevinding uit zijn flow wordt gehaald omdat hij terug moet naar iets dat hij een maand geleden gebouwd heeft. Bovendien heeft iedere aanpassing die hij moet doen effect op waar hij nu mee bezig is omdat applicaties tegenwoordig vrijwel altijd in een keten functioneren. Als tester naar links bewegen in het traject zodat je als tester en ontwikkelaar samen kunt opgaan, is veel efficiënter; alleen dan verzamel je fast feedback vanaf de start.
Shift right: de tester beweegt richting gebruiker
Behalve naar links richting de ontwikkelaar, bewegen we als tester ook naar rechts richting de gebruiker: de shift right. Want écht weten wat de klant vindt van wat je gemaakt hebt en of iets wel of niet voor hem werkt, kom je het beste te weten door feedback van die klant zelf. Dat betekent in productie gaan en feedback verzamelen: de livegang wordt als het ware je testcase. Daarbij heb je een meetsysteem nodig dat feedback verzamelt. Bijvoorbeeld een productie monitoring systeem waarmee je heel veel verschillende parameters kunt meten. De uitdaging daarbij is eerst bedenken wat nuttig is om überhaupt te meten. Een ander voorbeeld is een feedback tool in een applicatie zelf, zoals de ‘geef uw mening’ button op een website. Het juiste meetsysteem kiezen en dit meetsysteem op de best passende manier inrichten is de taak van de feedback engineer. Daarbij wil je ook snel reageren op de feedback die je verzamelt. Want een gebruiker mag niet een week lang met een bug zitten. Dat moet eigenlijk al in je ontwikkelproces geborgd zijn.
"Als Feedback Engineer wil je van specificatie tot na livegang fast feedback verzamelen."
Automatisch mogelijk gemaakt
Testautomatisering maakt de shift left en shift right om fast feedback te verzamelen mogelijk. Hierdoor houd je namelijk tijd over om het feedback traject in te richten. Steeds belangrijker bij testautomatisering is het om als tester technisch inzicht te hebben zodat je zelf de testcode kunt schrijven. Zo word je als tester steeds meer een one-man-shop. Stond ik vroeger als tester aan het bureau van de ontwikkelaar met de vraag om een test tool te bouwen, nu bouw ik deze zelf en komen anderen bij mij met vragen. Binnen Bartosz Labsz ben ik bezig met een experiment om voor verschillende testtools een kant-en-klare omgeving op basis van Docker te maken. Zodat collega’s hiermee makkelijk kunnen oefenen. En daardoor beter beslagen ten ijs komen; zij kunnen dan weer makkelijker verder met automatiseren. Mensenwerk blijft daarbij altijd nodig. Terwijl de testen die jij als tester hebt uitgedacht en opgezet draaien, kun jij je – naast het opzetten van het feedback traject – focussen op de uitzonderingen dankzij exploratory testing.