Bartosz, Hard & soft skills

De tester is anders dan de ontwikkelaar. Je hebt het vast wel eens gedacht of iemand horen zeggen. Klopt dat eigenlijk wel, bestaat er zoiets als dé tester? En hoe ziet die er in het ideale geval uit? Om daar achter te komen, moet je niet alleen kijken naar harde vaardigheden – zoals kennis van ontwikkelmethodieken, testaanpakken en ICT-techniek – maar ook naar zachte vaardigheden. Daarvan vallen er een aantal onder de noemer De Psychologie van de Tester, het onderwerp van onze recentste Exploration Track.

Wat houdt De Psychologie van de Tester in en wat kunnen we er in de praktijk mee? Dat kwam uitgebreid aan bod in de Exploration Track en de presentatie van de resultaten tijdens de Bijtanken bij Bartosz-sessie van 17 mei.

Het onderwerp valt grofweg op te delen in drie subthema’s: de typologie van de tester, cognitie en biases. Voor eerstgenoemde gingen we op zoek naar het profiel van de ideale tester. Bij cognitie onderzochten we hoe we waarnemen en in hoeverre we als testers daarop kunnen vertrouwen. Bij biases stelden we de vraag of onze hersenen ons niet in de luren leggen bij de wijze waarop we tot conclusies komen over hetgeen we bij testen constateren.

De typologie van de tester

Een typologie is een onderverdeling van bijvoorbeeld een groep personen op basis van kenmerken en/of eigenschappen. In de psychologie is het uitwerken van de typologie een manier om persoonlijkheidskenmerken te beschrijven en in te delen, zodat ook het gedrag enigszins te voorspellen is. Voor onze Exploration Track deden we onderzoek naar het beeld dat onze collega’s en klanten hebben van eigenschappen van de tester. Vervolgens vergeleken we dat met data die we gemeten hebben.

"De ideale tester bestaat niet"

Binnen Bartosz maken we al jaren gebruik van Birkman, een instrument voor zelfbeoordeling. Op basis van de historische data onderzochten we hoe de ideale tester er qua gedragskenmerken uitziet. En wat blijkt? De ideale tester bestaat niet. Je hebt ze in alle kleuren en smaken. Of, in Birkman termen, onder testers vind je zowel Doeners, Praters, Denkers als Bewakers. Zoeken naar de ideale tester lijkt daarmee zinloos. Je kunt beter energie besteden aan de vraag hoe verschillende karakters met elkaar samenwerken. Dat helpt je om de effectiviteit van teams te verhogen.

Cognitie

Een belangrijk onderdeel van de psychologie van de tester is zijn of haar vermogen om waar te nemen. Het lijkt een open deur, maar om dat succesvol te kunnen doen en de waarnemingen te registreren, moet de focus bij de werkzaamheden blijven. Dat blijkt in de praktijk lastig. We worden immers constant afgeleid door vergaderingen, lawaai (in de kantoortuin) en allerlei communicatiemiddelen. Het helpt om de verstoringen tot een minimum te beperken, door bijvoorbeeld telefoon- en mailnotificaties uit te schakelen en door vergaderingen te clusteren. Voor sommige taken waarvoor opperste concentratie nodig is, kan het prettig zijn een stilteruimte op te zoeken.

Het focussen op een enkele taak brengt ook problemen met zich mee. Daar ligt het gevaar van verveling op de loer, met als risico dat zaken over het hoofd kunnen worden gezien. Als tester een reëel gevaar omdat je soms te maken met repeterende taken. Denk bijvoorbeeld aan het uitvoeren van een regressietestset. Wees er bewust van dat er beperkingen zijn in wat een mens kan waarnemen en registreren. Blijf ook kritisch op je eigen waarnemingen. Een groen vinkje in een testrapport betekent niet altijd dat de test ook in zijn geheel geslaagd is.

Biases

‘Aannames zijn dodelijk’, is een veelgehoorde kreet in de IT-wereld. Maar in hoeverre zijn die te voorkomen? Dagelijks worden we, zonder dat we er erg in hebben, geconfronteerd met duizenden indrukken. Ons brein gebruikt verschillende biases (voorgeprogrammeerde vooroordelen en stereotyperingen) om te filteren, zodat we in staat zijn snel conclusies te trekken of beslissingen te nemen. Dat is niet meer dan menselijk: we hebben simpelweg te weinig tijd en capaciteit om alles tot in de details te analyseren en rationeel te benaderen.

"Voorgeprogrammeerde vooroordelen hebben invloed op onze besluitvorming”

Er zijn veel relevante biases te vinden die invloed hebben op het werk van het ontwikkelteam in het algemeen en dat van de tester in het bijzonder. Door het 4-ogen principe toe te passen, kun je daar wat aan doen. Betrek iemand anders bij je conclusies om de kans te verlagen dat je in deze valkuilen trapt.

Dit kun je ermee

Er bestaat niet zoiets als de ideale tester. Toch kun je jezelf als vakman of -vrouw sterk verbeteren door bewust te zijn van de psychologie van de tester:

  • Verdiep je in gedragseigenschappen van jezelf en de ander, zodat je beter begrip hebt voor de dynamiek in je team. Dat leidt tot effectievere samenwerking. De ideale tester bestaat niet, er is niet één aanpak die altijd werkt;
  • Wees kritisch op je waarnemingen. Vertrouw er niet blind op dat je wat je ziet gelijk vertaalt in de juiste feiten;
  • Accepteer dat multitasken voor een persoon onmogelijk is. Wees je bewust van het gevaar van focus verlies bij het doen van repetitief werk;
  • Je hersenen maken constant gebruik van afsnijroutes: biases. Dat is nu eenmaal hoe het brein werkt. Biases hebben invloed op je besluitvorming. Werk daarom samen en stel zaken doorlopend ter discussie.

 

Dit blogartikel is gezamenlijk opgesteld door de deelnemers aan de Exploration Track – Psychologie van de Tester: Koen van Mol, Martin Kool, Rob den Broeder, Michel Lourens, Rein Hochstenbach, Charissa Nab en Maarten Piepers.

Wil je ons nieuwste Paarsz magazine per post ontvangen? Laat dan je gegevens achter.

Ontwerp zonder titel (19)

Werken bij Bartosz?

Vincent Verhelst

Geïnteresseerd in Bartosz? Dan ga ik graag met jou in gesprek. We kunnen elkaar ontmoeten met een kop koffie bij ons op kantoor. Of tijdens ontbijt, lunch, borrel of diner op een plek die jou het beste uitkomt. Jij mag het zeggen.

Mijn Paarsz